مسأله 2764. دسته سوم، عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است، به تفصیلی كه گفته شد كه اگر از طبقه اول و دوم كسی نباشد، اینها ارث میبرند.
مسأله 2765. اگر وارث میت فقط یك عمو یا یك عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی، با پدر میت از یك پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری همه مال به او میرسد، و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری یا همه مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود؛ و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمه میبرد، مثلاً اگر وارث میت دو عمو و یك عمه باشند، مال را پنج قسمت میكنند؛ یك قسمت را به عمه میدهند، و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت میكنند.
مسأله 2766. اگر وارث میت فقط عمو و عمه مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود.
مسأله 2767. اگر وارث میت، عمو و عمه باشد، بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری، ارث نمیبرند. پس اگر میت یك عمو یا یك عمه مادری دارد، مال را شش قسمت میكنند؛ یك قسمت را به عمو یا عمه مادری، و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری میدهند، و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری میبرد، و اگر هم عمو و هم عمه مادری دارد، مال را سه قسمت میكنند؛ دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری میدهند، و عمو دو برابر عمه میبرد، و یك قسمت را به عمو و عمه مادری میدهند كه به طور مساوی بین خودشان قسمت میكنند، و احتیاط آن است كه در تقسیم با یكدیگر مصالحه كنند.
مسأله 2768. اگر وارث میت فقط یك دایی یا یك خاله باشد، همه مال به او میرسد، و اگر هم دایی و هم خاله باشد، و همه پدر و مادری، یا پدری، یا مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود، و احتیاط آن است كه در تقسیم با یكدیگر مصالحه كنند.
مسأله 2769. اگر وارث میت، فقط یك دایی، یا یك خاله مادری، و دایی و خاله پدری و مادری و دایی و خاله پدری باشند، دایی و خاله پدری ارث نمیبرند، و مال را شش قسمت میكنند؛ یك قسمت را به دایی یا خاله مادری، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری میدهند، و احتیاط آن است كه در تقسیم با یكدیگر مصالحه كنند.
مسأله 2770. اگر وارث میت، فقط دایی و خاله پدری و دایی و خاله مادری و دایی و خاله پدر و مادری باشند، دایی و خاله پدری ارث نمیبرند، و باید مال را سه قسمت كنند؛ .
یك قسمت آن را دایی و خاله مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت نمایند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری بدهند، و احتیاط آن است كه در تقسیم آن با یكدیگر مصالحه كنند.
مسأله 2771. اگر وارث میت یك دایی یا یك خاله و یك عمو یا یك عمه باشند، مال را سه قسمت میكنند؛ یك قسمت را دایی یا خاله، و بقیه را عمو یا عمه میبرد.
مسأله 2772. اگر وارث میت، یك دایی یا یك خاله و عمو و عمه باشند، چنانچه عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشند، مال را سه قسمت میكنند؛ یك قسمت را دایی یا خاله میبرد، و از بقیه، دو قسمت به عمو و یك قسمت به عمه میدهند. بنابراین اگر مال را نه قسمت كنند، سه قسمت آن را به دایی یا خاله، و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمه میدهند.
مسأله 2773. اگر وارث میت، یك دایی یا یك خاله و یك عمو یا یك عمه مادری و عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشند، مال را سه قسمت میكنند؛ یك قسمت آن را به دایی یا خاله میدهند، و دو قسمت باقیمانده را شش قسمت میكنند، یك قسمت را به عمو یا عمه مادری، و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری میدهند، و عمو دو برابر عمه میبرد. بنابراین، اگر مال را نه قسمت كنند، سه قسمت را به دایی یا خاله، و یك قسمت را به عمو یا عمه مادری، و پنج قسمت دیگر را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری میدهند.
مسأله 2774. اگر وارث میت، یك دایی یا یك خاله و عمو و عمه مادری و عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشند، مال را سه قسمت میكنند؛ یك قسمت را دایی یا خاله میبرد، و دو قسمت باقی مانده را سه سهم میكنند، یك سهم آن را به طور مساوی بین عمو و عمه مادری قسمت میكنند، و دو سهم دیگر را بین عمو و عمه پدر و مادری یا پدری قسمت مینمایند، و عمو دو برابر عمه میبرد. بنابراین اگر مال را نه قسمت كنند؛ سه قسمت آن سهم خاله یا دایی، و دو قسمت سهم عمو و عمه مادری، و چهار قسمت سهم عمو و عمه پدر و مادری یا پدری میباشد.
مسأله 2775. اگر وارث میت، چند دایی و چند خاله باشند كه همه پدر و مادری یا پدری یا مادری باشند، و عمو و عمه هم داشته باشد، مال سه سهم میشود، دو سهم آن
را به دستوری كه در مسأله پیش گفته شد، عمو و عمه بین خودشان قسمت میكنند، و یك سهم آن را داییها و خالهها به طور مساوی بین خودشان قسمت مینمایند.
مسأله 2776. اگر وارث میت، دایی یا خاله مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمه باشند، مال سه سهم میشود؛ دو سهم آن را به دستوری كه سابقاً گفته شد عمو و عمه بین خودشان قسمت میكنند. پس اگر میت یك دایی یا یك خاله مادری دارد، یك سهم دیگر آن را شش قسمت میكنند، یك قسمت را به دایی یا خاله مادری میدهند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری میدهند كه بنابر احتیاط در تقسیم آن با هم مصالحه میكنند، و اگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یك سهم را سه قسمت میكنند، یك قسمت را داییها و خالههای مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت میكنند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری میدهند كه بنابر احتیاط در تقسیم آن با هم مصالحه میكنند.
مسأله 2777. اگر میت، عمو و عمه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری كه به عمو و عمه میرسد، به اولاد آنان، و مقداری كه به دایی و خاله میرسد، به اولاد آنان داده میشود.
مسأله 2778. اگر وارث میت، عمو و عمه و دایی و خاله پدر و عمو و عمه و دایی و خاله مادر او باشند، مال سه سهم میشود؛ یك سهم آن را عمو و عمه و دایی و خاله مادر میت به طور مساوی بین خودشان قسمت میكنند، و دو سهم دیگر آن را سه قسمت میكنند؛ یك قسمت را دایی و خاله پدر میت به طور مساوی بین خودشان قسمت مینمایند، و دو قسمت دیگر آن را به عمو و عمه پدر میت میدهند، و عمو دو برابر عمه میبرد.