برحسب روایات متعدّدی كه در كتاب‌های معتبر نقل شده، فاطمة زهرا(علیهاالسلام) در هنگامة موت پدر، حسن و حسین(علیهماالسلام) را نزد آن حضرت آورد و عرض كرد: «یا رسول اللّه! این دو پسران تو هستند آنها را به بخشش و عطایی مخصوص فرما، یا به آنها چیزی به ارث عطا كن!».
پیغمبر(ص) فرمود: «به حسن عظمت و بردباری میبخشم، و به حسین جود و مهربانی».[1]
و در روایتی دیگر فرمود: «به این بزرگ (یعنی حسن) مهابت و حلم بخشیدم و به آن كوچك (یعنی حسین) محبّت و رضا»[2]. در حدیثی دیگر
فرمود: «امّا حسن، پس هیبت و آقایی من برای اوست، و امّا حسین، پس جود و جرئت من برای او می‌باشد».[3]
این احادیث، گوشهای از كمالات و خلقیاتی كه حسن و حسین(علیهماالسلام) از جدّ بزرگوار خود به ارث بردهاند را نشان میدهند.
سرّ این تعبیرات به روشهای خاصّ حسن و حسین، چگونگی رهبری و برنامههای آنها و تصدیق روش هر دو است تا مردم بدانند كه سرچشمه و منبع این دو روش، بر اساس مأموریت‌های دینی و تكالیف خاصّی است كه پیغمبر(ص) با وحی الهی آن دو را به این مأموریت و تكلیف مكلّف ساخته است. هر دو روش از روش پیغمبر(ص) و سیرة او جدا نمی‌باشد؛ ازاین‌روست كه حسن و حسین(علیهماالسلام) جامع تمام كمالات اخلاقی، وارث جدّ و پدر و حافظ دین و قرآن مقدس بودهاند.
[1]. زرندی، نظم دررالسمطین، ص212؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج13، ص670.
[2]. زرندی، نظم دررالسمطین، ص212.
[3]. گنجی شافعی، کفایة‌الطالب، ص424؛ طبری، ذخائرالعقبی، ص129؛ زرندی، نظم دررالسمطین، ص212؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ج8، ص158؛ ابن‌حجر هیتمی، الصواعق‌المحرقه، ص191.