پنجشنبه: 6/ارد/1403 (الخميس: 16/شوال/1445)

دیه سقط جنین

س604. زن و شوهری اشتباهی مرتکب شده و موافقت نموده‌اند که نطفه اولاد سه‌هفته‌ای آنها توسط پزشک سقط گردد. حال به اشتباه خود اعتراف نموده و می‌خواهند دیه آن را بپردازند. سؤال اینکه:

1. مقدار دیه برای نطفه سه‌هفته‌ای چقدر خواهد بود؟

ج. در فرض سؤال؛ چنانچه پزشک، مباشر اسقاط نطفه بوده، پزشک ضامن دیه است و دیه آن بیست دینار طلای مسکوک است و هر دینار یک مثقال شرعی است که 18 نخود می‌باشد. والله العالم

2. مبلغ تعیین شده را می‌توانند به چه مصارفی برسانند؟ دادن به فقرا، دادن جهت ساخت بیمارستان مردمی، ...

 

ج. در مورد دیه؛ اگر پزشک مباشر اسقاط بوده، احتیاط این است که طبقه بعد از پدر و مادر با پدر و مادر مصالحه نمایند و به فقرا یا موارد دیگر نمی‌رسد. والله العالم

س605. اینجانب جنین خود را (با سن تقریبی 25 الی 30 روز) با قصد قبلی و رضایت شوهرم به وسیله تزریق آمپول سقط نمودم.

1. برای کفاره این گناه چه مبلغی را بابت دیه یا هر عنوان دیگر باید بپردازم؟

2. در صورت مثبت بودن، این مبلغ را باید به چه کسی و به چه نحوی پرداخت نمایم؟

3. آیا می‌توانم مبلغ را به صورت اقساط نیز پرداخت نمایم؟

ج1و2و3. دیه بر شخصی است که علماً و عامداً آمپول را تزریق کرده، پس اگر زن تزریق کرده دیه به عهده او است و چنانچه شوهر راضی بوده، باید احتیاطاً پدر جنین و کسانی که بعد از پدر وارث جنین هستند در دیه با هم مصالحه کنند و اگر آمپول را شخص دیگری تزریق کرده، دیه بر او است و چون با رضایت والدین جنین بوده، باید احتیاطاً پدر و مادر با کسانی که بعد از آنها وارث جنین هستند در دیه مصالحه کنند و از گناهی که مرتکب شده‌اند باید توبه کنند. دیه نطفه منعقد بیست مثقال طلای مسکوک است که هر مثقال 18 نخود است و اگر علقه باشد یعنی خون بسته شده، چهل مثقال باید در مدت یک سال پرداخت شود. والله العالم

س606. هرگاه والدین یا شخص ثالثی در ماه‌های حرام جنین را سقط نمایند (موجب از بین رفتن جنین گردند)، در صورتی که در جنین روح دمیده شده باشد، آیا دیه جنین تغلیظ می‌گردد؟

ج. بلی، در فرض سؤال، دیه تغلیظ می‌شود. والله العالم

 

س607. آیا سقط جنین پس از ولوج روح، ملحق به قتل نفس است یا جنایت بر اطراف؟

ج. بلی، ملحق به قتل نفس است و دیه کامله دارد. والله العالم

س608. کفاره سقط جنین چیست؟ و آیا سقط جنینی که هنوز روح در او دمیده نشده، کفاره دارد یا اینکه فقط دیه دارد؟ و بفرمایید که روح در چند ماهگی به جنین دمیده می‌شود؟

ج. سقط جنین بی روح دیه دارد و کفاره ندارد و بعد از دمیدن روح، هم دیه و هم کفّاره دارد و کفاره‌اش گرفتن دو ماه روزه و اطعام شصت مسکین است که هر دو باید انجام شوند (کفّاره جمع) و روح بنابر مشهور معمولاً در چهارماهگی می‌دمد و اگر دمیدن روح مشکوک‌فیه باشد، کفاره ندارد. والله العالم

س609. افزایش افراد مبتلا به ایدز در جامعه اسلامی که سبب می‌شود جامعه اسلامی در معرض ابتلا به این بیماری مهلک قرار گیرد و در نتیجه موجب مرگ مسلمانان بیشتری خواهد شد. همچنین فرزندان مبتلا به ایدز، موجب مشکلات فراوان و غیر قابل تحمل، از حیث جسمی، روحی، اقتصادی و اجتماعی برای والدین خود می‌شوند. با توجه به امور فوق، اگر احراز گردید که جنین مبتلا به ایدز است و موجب عسر و حرج برای والدین، جامعه و خود فرزند می‌شود و جان مسلمانان در معرض خطر مرگ بیشتری قرار می‌گیرد در صورت تقاضای والدین وی، بفرمایید:

 

1. آیا اسقاط جنین بعد از ولوج روح، جایز است؟

2. آیا قبل از ولوج روح، اسقاط آن جایز است؟

ج1و2. در هیچ‌یک از دو مورد جایز نیست زیرا اولاً احراز آن با این همه اشتباهات و تشخیصات غیر صحیح که واقع می‌شود، بسیار مشکل است و برفرض احراز قطعی ممکن است تا زمان تولّد به عللی داخلی یا خارجی زنده نماند؛ نتیجةً قطع به اینکه مبتلا است و زنده می‌ماند و دیگران را آلوده می‌کند، حاصل نمی‌شود. ثانیاً اگر این امر مجّوز باشد، باید تمام اشخاص که در حال حاضر مبتلا به ایدز هستند، جایزالقتل باشند در حالی که هیچ‌یک از فقها آن را جایز نمی‌دانند. والله العالم

3. در دو فرض فوق، آیا دیه دارد؟

ج. بلی، دیه دارد. والله العالم

س610. من و همسرم در لندن زندگی می‌کنیم و دو دختر یک و سه ساله داریم. همسرم دوباره حامله شد دو ماهه و طی ماه گذشته که ما موضوع را نمی‌دانستیم مداوای کل دندان‌هایش را داشته و حدود ده عکس ایکس گرفته که بر جنین مؤثر است. همسرم الآن مرتب بیمار و حتی قدرت بزرگ کردن دو فرزند فعلی خود را هم ندارد. من هم دانشجو هستم و نمی‌توانم با این شرایط درس بخوانم همچنین ما اینجا تنها هستیم و هیچ وابسته‌ای نداریم که به همسرم کمک کند، آیا با این وضعیت فعلی ما مجاز به سقط جنین ناخواسته خود هستیم؟ اینجا در لندن این کار مجاز و رسمی است.

 

ج. خداوند آنچه برای شما خیر و صلاح است پیش بیاورد و بیماری همسرتان را مبدل به عافیت بنماید لکن اسقاط جنین که قتل نفس محسوب می‌شود با این‌گونه امور جایز نمی‌شود. والله العالم

س611. به دلیل ترس از درگیری شوهرم با شخص ثالثی (که درگیری هم صورت نگرفت) بچه‌ام سقط شد. لذا در این مورد، آیا من مسئول پرداخت دیه جنین سقط‌شده می‌باشم؟

ج. در مورد سؤال، چنانچه شما خودتان عامل سقط جنین نبوده‌اید، چیزی بر شما نیست. والله العالم

س612. در صورت بارداری ناخواسته، سقط جنین تا چند ماهگی حرام نیست؟ آیا این گفته که تا قبل از چهارماهگی سقط جنین از لحاظ شرعی ایراد ندارد، صحیح است؟

ج. از وقتی که نطفه منعقد شود، اسقاطش حرام است و موجب کفاره است. برای توضیح بیشتر به جامع الأحکام جلد دوم (دیه جنین) مراجعه نمایید. والله العالم

س613. در مورد زنی که حامله است و اقدام به خودکشی نماید و مادر و جنین هر دو از بین بروند بفرمایید:

1. آیا جنین مذکور دیه دارد؟

2. در صورت مثبت بودن پاسخ، مسئول پرداخت دیه چه کسی است؟

ج 1 و2. در فرض سؤال، جنین دیه دارد و چنانچه زن علم به حمل داشته، دیه از ترکه آن زن اداء می‌شود و اگر علم به حمل نداشته، دیه بر عاقله زن است. والله العالم

 

س614. بیان فرمایید به نظر مبارک در موارد زیر سقط جنین جایز است:

1. اگر طبق تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان بقای جنین موجب مرگ جنین و مادر هر دو بشود ولی اگر جنین سقط شود مادر زنده می‌ماند؟

2. اگر ولوج روح نشده است و طبق تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان بقای حمل برای مادر خطر جانی دارد یا مستلزم ضرر و درد غیر قابل تحمل باشد؟

3. اگر ولوج روح نشده و زن حامله اطمینان دارد که بدون اسقاط حمل مورد اذیت و آزار روحی یا جسمی غیر قابل تحمل قرار می‌گیرد و در عسر و حرج شدید واقع می‌شود؟

ج1و2و3. در هیچ‌یک از موارد سؤال، اسقاط جنین جایز نیست. والله العالم

4. آیا در موارد سؤال 3، دادن دیه نیز لازم است؟

ج. بلی، دیه لازم است. پس اگر خود مادر مباشر سقط شود مثل اینکه قرص یا دوایی که موجب سقط می‌شود بخورد، مادر باید دیه را بدهد و از گناه خود توبه کند و در این صورت اگر بی‌رضایت شوهر این عمل را انجام دهد، باید دیه را به شوهر بدهد و اگر با موافقت شوهر بوده، احتیاط این است که پدر جنین و کسانی که بعد از پدر وارث او هستند در دیه با هم مصالحه کنند و اگر طبیب با علم و عمد مرتکب سقط شده، دیه بر ذمه طبیب است و در این صورت هم در دیه پدر و مادر جنین و کسانی که بعد از آنان وارث او هستند، مصالحه نمایند. والله العالم

 

س615. اگر زن حامله كاری كند که بچه‌اش سقط شود، در رسائل عملیه می‌نویسند كه باید دیه آن را به وارث بچه بدهد و به خود زن از آن چیزی نمی‌رسد اگر شوهر اطلاع داشته و راضی باشد از این كار و اجازه بدهد در سقط جنین، آیا دیه به شوهر یعنی پدر این بچه می‌رسد یا نه؟ بلكه باید به برادر و خواهر و جد و جده این بچه بدهد كه طبقه دوم محسوبند و در صورت عدم تعلق به پدر، آیا شوهر در ادای دیه با آن زن شریك است یا خیر؟

ج. در فرض سؤال، اگر مادر مباشر سقط جنین بوده، دیه بر عهده مادر است و باید آن را به شوهر بدهد و اگر با موافقت و رضایت شوهر بوده، احتیاط این است كه پدر بچه و كسانی كه بعد از پدر وارث بچه هستند كه در مورد سؤال برادر و خواهر و جدّ و جدّه می‌باشند، با هم مصالحه كنند و شوهر در ادای دیه با زن شریك نیست. والله العالم

موضوع: 
نويسنده: 
کليد واژه: