بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلّی اللّه علی سیّد المرسلین محمد و آله الطاهرین لا سیّما بقیّة اللّه فی الأرضین.
قال الإمام أبوعبداللّه جعفرالصادق علیه السلام: إعْرِفُوا مَنَازِلَ‏ شِیعَتِنَا عِنْدَنَا عَلَى قَدْرِ رِوَایَتِهِمْ عَنَّا وَ فَهْمِهِمْ مِنَّا

السلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته
حرکت علمی فرخنده‌ای که طلیعه‌ی آن، همایش با شکوه «واکاوی اصالت میراث حدیثی شیعه» عنوان گرفته است، بشارت به آینده‌ای درخشان در دفاع از حدیث شیعه و مبانی و اصول آن می‌دهد.

در عظمت کار حدیث و فعالیت برای تقویت و استحکام اعتقادات، هرچه بگوییم و هرچه روایت بخوانیم، باز هم نمی‌توان حدّ آن را استقصا نمود.

قرآن و سنّت و حدیث، همه‌ی حقایق است و همه‌ی حقایق در قرآن و حدیث است . تفسیر اهل بیت صلوات اللّه علیهم اجمعین ، علوم مأثوره و احادیث شریفه، آثار نبویّه، معارف نهج البلاغة ، صحیفه‌ی سجادیّه، صحیفه‌ی ثالثه و رابعه و خامسه، کتب شریفه اربعه، گنجینه‌های ادعیه‌، موسوعه بحارالأنوار ، کتاب مکارم الأخلاق و ده‌ها و صدها اصل و کتاب ، همه ذخایر و گنج‌های ارزشمندی هستند که بشر، همیشه در مسیر حرکت به سوی کمال، به آن‌ها احتیاج مبرم دارد.

تراوش این علوم از بیت نبوی صلّی اللّه علیه و آله از آیات عظیمه‌ی نادره و دلایل شافیه‌ی کافیه بر وجود خداوند متعال و عالم غیب است.

متأسّفانه برخی که به اصطلاح دانش‌پژوه و اهل تحقیق شمرده می‌شوند، از این یگانه دریای علم و معرفت، غافل مانده و چنان که سزاوار است قدر این نعمت را نمی‌دانند و چه بسا به مکتب‌هایی نظر دوخته‌اند که غیر از ظلمات و تاریکی و سرگردانی، کسی را به جایی رهنما  نیستند و سراب را نشان می‌دهند و با تضعیف غیرعلمی و غیر منصفانه‌ی مبانی، اسناد و محتوای احادیث، به اصل دین و مخصوصاً رکن رکین امامت و مقامات ائمه‌ی معصومین علیهم السلام لطمه می زنند.

در این میان، از علمای حدیث‌شناس و محقّقانی که به موازین رجالی و دقّت‌های متنی و سندی مسلّط هستند و نگاهی راهگشا و پایه‌ای به حدیث دارند ، به گونه‌ای که حدیث را درمتنِ استنباط‌ها و دقائق خویش قرار می‌دهند و حفظ میراث حدیثی را در اولویت مطالعات و تحقیقات خویش می‌دانند ، انتظار می‌رود با نگاهی فراسندی و واقع‌نگرانه ، با توجّه به قرائن و دقائقِ روش های محدّثین و فقها و اصحاب بزرگوار در نقل و حفظ این تراث عظیم و در عین حال به طور علمی و بسیار عالمانه به این وادی وارد شوند تا مراکز علمی از تحقیقات آن‌ها بهره‌مند گردند. این حرکت و به این کیفیت بسیار لازم است و در این جهت زمان زیادی از دست رفته است. حقیر نیز برای همراهی با این حرکت علمی، در حدّ بضاعت خویش، توجّه فضلای گرامی را اجمالاً بدین نکته معطوف می‌دارم:

- با بررسی قرائن در کتب حدیثی، رجالی و غیره می‌توان دریافت که تعداد زیادی از کتبی که در قرون سوم و چهارم بلکه در قرن دوّم به رشته تألیف درآمده و از مصادر کتاب‌های بزرگانی، همچون شیخ صدوق، شیخ طوسی ، نعمانی و دیگران أعلی اللّه مقامهم می‌باشد، در حین تألیف جوامع حدیثی در نزد آنان موجود بوده است  و لیکن رسم و روش ناقلین بر این بوده که تنها براساس نقل اساتید و اجازه‌ی آن‌ها در روایت عمل کرده و بدون واسطه‌ی آنان از کتاب نقل نمی‌نمودند. بر این پایه، هر چند در برخی اسناد مخصوصاً در کتب اربعه یا دیگر کتب،نقاط ضعفی هم وجود داشته باشد، امّا این نقاط ضعف، آسیبی به اعتبار روایت و اعتماد و استدلال به آن نمی‌رساند و از دیگر سو، شدّت امانتداری بزرگان و محدثین متقدّم ما را نشان می دهد. به عنوان نمونه می‌توان شواهد این مسأله را در کتاب فهرست شیخ طوسی و روش ابن ادریس دید . هم چنین نمونه‌ی روشنی برای این مطلب در کتاب مقتضب الأثرِ ابن عیاش جوهری آمده است.

حقیر به تفصیلِ این نکته‌ی مختصر امّا بسیار مهمّ، در ابتدای کتاب منتخب الأثر در بحث از ائمه اثنی‌عشر صلوات اللّه علیهم أجمعین پرداخته‌ام .

در انتها با سپاس از دست اندرکاران و فضلا و علمای حاضر در این جلسه تقارن آن با طلیعه‌ی ایام میلاد موفور السرور حضرت ولیّ‌عصر ارواح العالمین له الفدا را به فال نیک و مبارک گرفته و امیدوارم تحت عنایات ولی اللّه الاعظم عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف بیش از پیش به خدمت‌گزاری موفّق باشید،  والسّلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته         

یازدهم شعبان المعظم 1439

لطف الله صافی