جمعه: 1403/01/10
نسخه مناسب چاپSend by email
احكام روزه

 

  • رؤیت هلال با چشم مسلح

س. آیا رؤیت هلال با استفاده از ابزارهای نجومی (دوربین، تلسكوپ و ...) اعتبار شرعی دارد؟
ج. كفایت رؤیت با چشم مسلّّح، مورد اشكال است.والله العالم

 

  • اثبات اول ماه

س. اگر رادیو و رسانه‌ها خبر دهند كه در شهری ماه را دیده‌اند، آیا مسلمان‌ها در سراسر آن كشور می‌توانند آن روز را عید قرار دهند یا نه؟
ج. اگر از خبر رادیو یا رسانه‌های دیگر، برای شخص علم حاصل شود، باید عید قرار دهد. والله العالم

 

  • اتحاد افق

س. اگر ماه‌ رمضان‌ در شهری‌ دیده‌ شود، در شهرهای دیگر‌ كه‌ افق‌ آنها یكسان‌ و یا دو ساعت‌ فرق دارند اول‌ ماه‌ ثابت‌ می‌شود یا نه‌؟
ج. اكتفا به‌ رؤیت‌ ماه‌ در یك‌ بلد برای‌ سایر بلاد بعید نیست‌. والله العالم

 

  • ثبوت ماه با محاسبات منجّمین

س. آیا با محاسبات‌ منجمین‌، ماه‌ ثابت‌ می‌شود، مخصوصاً وقتی كه‌ آنها امروز نسبت‌ به‌ زمان‌گذشته‌ امكانات‌ خیلی‌ دقیق‌ و مجهّز در اختیار دارند و اصرار می‌ورزند كه‌ نتائج‌ دستگاه‌های‌ علمی‌امروز قابل‌ انكار نمی‌باشد؟
ج. پیشگوئی‌ منجمّین‌ بنفسه‌ حجّت‌ شرعیه‌ نیست. بلی،‌ اگر برای‌ هر كس‌ موجب‌ علم‌ به‌ صحّت‌ محاسبه‌ شود، باید به‌ علمی‌ كه‌ از گفته‌ منجّم‌ حاصل‌ شده‌ عمل‌ نماید. والله العالم

 

  • روزه یوم الشك

س. اگر یوم الشك بین آخر شعبان و اول رمضان را به نیت شعبان روزه گرفت، سپس نیت افطار كرد و قبل از ظهر یا قبل از افطار معلوم شد كه رمضان بوده است؛ در این صورت، اگر نیت رمضان كند روزه‌اش صحیح است؟
ج. در فرض سؤال، نیت روزه رمضان كند و روزه صحیح است. والله العالم

 

  • بلندبودن ماه

س. آیا تطوع و بلند بودن‌ هلال را، دلیل‌ بر شب‌ دوم‌ می‌دانید؟
ج. بلند بودن‌ ماه‌ و تطوع آن‌، دلیل‌ شرعی‌ بر شب‌ دوم‌ نیست‌. والله العالم

 

  • وقت امساك در ماه مبارك

س. در آستانه ماه شریف رمضان و با توجه به توسعه شهرها و عدم امكان تشخیص دقیق لحظه طلوع فجر، خواهشمند است نظر شریف خود را در مورد زمان امساك برای روزه و اقامه نماز صبح اعلام فرمائید.
ج. از هنگامی كه شخص یقین به طلوع فجر صادق كند، امساك واجب است و می‌تواند نماز صبح را بخواند و تعیین طلوع با ساعت و دقیقه بطوری‌كه شرعاً امساك واجب و نیز وقت نماز صبح باشد، ممكن نیست و احتیاط این است كه در روزه امساك را قدری قبل از یقین به طلوع فجر شروع كند. والله العالم

 

  • دختران بالغ و عدم قدرت بر روزه‌گرفتن

س. سن بلوغ زن نه سال در رساله ذكر شده است و تكلیف بر او واجب است، در حالی‌كه دختر این قدر كوچك است كه اگر روزه بگیرد مریض می‌شود بلكه نمی‌تواند روزه بگیرد و علامت بلوغ دیگر هم ندارد، تكلیف ایشان چیست؟
ج. سن تكلیف دختران نه سال كامل قمری است و در عین حال قدرت شرط تكلیف است، آنكه قدرت انجامش را دارد باید انجام دهد و آنكه قدرتش را ندارد تكلیف ساقط است، مثلاً اگر قدرت گرفتن روزه ندارد نباید روزه بگیرد و هر وقت قدرت یافت قضا آن را بجا آورد ولی نماز و حجاب و امثال اینها را كه قدرت دارد باید انجام دهد. والله العالم

 

  • عدم قدرت بر روزه بجهت سختی شغل و گرمای هوا

س. حكم شخصی كه شغل او سخت و دشوار است و در شهر بسیار گرمی كار می‌كند و عملاً روزه‌گرفتن در تابستان برای وی تقریباً غیر ممكن است، چیست؟
ج. اگر می‌توانند از ساعات كار كم كنند و روزه‌ها را بگیرند و از بركات آن محروم نشوند؛ و اگر این كار میسر نیست، هر روز صبح به قدر مسافت شرعی مسافرت كنند و روزه خود را در آنجا افطار نمایند كه فقط قضای آن روزها به عهده شخص می‌آید و كفاره ندارد.والله العالم

 

  • اعتبار تعیین روزه هر روز ماه رمضان

س. آیا در نیت روزه ماه رمضان باید معین كنیم كه روز چندم ماه رمضان را روزه می‌گیریم؟
ج. لازم نیست روزه هر روز را بخصوص نیت كند، بلكه همین اندازه كه بداند روزه ماه رمضان را می‌گیرد، كافی است. والله العالم

 

  • فراموش‌كردن نیت روزه در ماه رمضان

س. اگر در ماه رمضان قبل از طلوع فجر نیت را فراموش كرد، چه كند؟
ج. اگر قبل از ظهر یادش آمد، نیت كند و اگر بعدازظهر یادش بیاید، روزه باطل است؛ ولی باید آن روز را امساك كند و بعد هم قضای آن را بگیرد. والله العالم

 

  • بیدارشدن روزه‌دار بدون نیت روزه بعد از نماز صبح

س. اگر شخصی قصد روزه‌گرفتن دارد ولی سحر جهت خوردن سحری بیدار نشود و فقط برای نماز بیدار و پس از آن بخوابد. آیا روزه‌گرفتن چنین شخصی صحیح است؟
ج. همین قدر كه قصد روزه داشته باشد، كافی است و خوردن سحری لازم نیست. والله العالم

 

  • تزریق سرم یا آمپول

س. آیا شخص روزه‌دار در ماه مبارك رمضان، مى‌تواند سرم یا آمپول، تزریق كند؟
ج. احتیاط مستحب آن است كه از استعمال آمپول و سرم خوددارى كند. و اگر لازم شد و تزریق كرد، روزه‌اش باطل نمی‌شود. والله العالم

 

  • استفاده از اسپری تنفسی

س. آیا استفاده از اسپری تنفسی در داخل دهان و بینی برای بازكردن مجاری تنفسی، مبطل روزه می‌باشد یا خیر؟
ج. در مفروض سؤال، چنانچه ناچار از استفاده آن در روز باشد اشكال ندارد و روزه را بگیرد، لكن اگر قبل از حلول ماه مبارك رمضان بعد، عارضه‌اش برطرف شود، بنابراحتیاط قضای روزه‌ها را نیز بگیرد. و اگر عارضه تا ماه رمضان بعد ادامه یافت، بنابراحتیاط برای هر روز یك چارك طعام مانند گندم یا جو به عنوان كفّاره به فقیر غیر سید بدهد و قضا ندارد. والله العالم

 

  • استفاده از قطره بینی

س. حكم استفاده از قطره بینی جهت بازكردن مجاری تنفسی و درمان كه در بعضی موارد یقیناً وارد حلق می‌گردد، چگونه است؟
ج. اگر وارد حلق شود، مبطل روزه است. والله العالم

 

  • مسواك‌كردن

س. مسواك كردن در روز ماه رمضان، آیا مبطل روزه است یا خیر؟
ج. اگر آبی كه از خمیر دندان تولید شده یا آب خارجی وارد حلق نشود و آن را بیرون بریزد، اشكال ندارد. والله العالم

 

  • آندوسكپی

س. آندوسكپى دستگاهى است كه داخل معده مى‌شود و عكسبردارى مى‌كند، بدون اینكه چیزى داخل معده شود. آیا این عمل روزه را باطل مى كند یا نه؟
ج. بنابر احتیاط، براى روزه‌دار اشكال دارد. والله العالم

 

  • بخار حمام

س. اگر فضاى حمام را بخار گرفته باشد، آیا موجب بطلان روزه مى‌شود؟
ج. باطل نمى‌شود. والله العالم

 

  • مصرف آدامس

س. جویدن آدامس در حال روزه، چه حكمی دارد؟
ج. چنانچه هیچ طعمی نداشته باشد كه به حلق برود، روزه صحیح است؛ لكن این عمل برای روزه‌دار پسندیده نیست و تظاهر به آن، اشكال دارد. والله العالم

 

  • مصرف دخانیات

س. آیا كشیدن سیگار و استعمال قلیان، مبطل روزه است؟
ج. بنابراحتیاط واجب، روزه‌دار نباید دود سیگار یا قلیان را به حلق برساند. والله العالم

 

  • تزریق خون

س. آیا تزریق خون به روزه‌دار، مبطل روزه است؟
ج. مبطل روزه نیست. والله العالم

 

  • اهدای خون

س. اگر در ماه مبارك رمضان، 5 سی سی خون برای آزمایش از ما گرفته شود، چه حكمی دارد؟
ج. اشكال ندارد، ولی اگر موجب ضعف شود مكروه است. والله العالم

 

  • پركردن دندان

س. پركردن دندان در ماه رمضان چه حكمی دارد؟
ج. پر كردن، جرم‎گیری و كشیدن دندان در ماه رمضان برای پزشكان مانعی ندارد و برای شخص روزه‎دار، زمانی جایز است كه مطمئن باشد خون یا آبی كه به وسیله دستگاه، وارد فضای دهان می‎شود، فرو نخواهد رفت. والله العالم

 

  • استفاده از مواد آرایشی

س. استفاده از مواد آرایشی، مانند كرم، سرمه و ... در ماه مبارك رمضان برای شخص روزه‌دار چه حكمی دارد؟
ج. اشكال ندارد، ولی در مورد سرمه اگر از موّادی باشد كه مزه یا بوی آن به حلق برسد مكروه است. والله العالم

 

  • استفاده از قرص ضدبارداری

س. روزه زنانى كه در ماه مبارك رمضان براى جلوگیرى از عادت ماهانه از قرص استفاده مى‌نمایند، صحیح است یا خیر؟
ج. اگر عادت نشوند، روزه آنها صحیح است. والله العالم

 

  • استعمال شیاف

س. آیا استعمال شیاف‌هاى درمانى، شیاف تریاك و یا شیاف تغذیه مبطل روزه است؟
ج. شیاف، مبطل روزه نیست. والله العالم

 

  • غواصی و روزه‌داری

س. مستدعی‌ است‌ حكم‌ شرع‌ مقدس‌ را در مورد اشخاصی‌ كه‌ كارشان‌ غواصی‌ در اعماق آب‌هاست‌ نسبت‌ به‌ روزه‌ بیان‌ فرمایید.
ج. زیر آب‌‌رفتن‌ با لباس‌ غواصّی‌، بنابراحتیاط‌ واجب‌ مبطل‌ صوم‌ است‌، ولی‌ اگر شخص‌ داخل‌ زیر دریائی‌ كه‌شبیه‌ اطاق است‌ و ملاصق‌ بدن‌ نیست‌ زیر آب‌ برود روزه‌ باطل‌ نمی‌شود. والله العالم

 

  • گرد و غبار در محیط كار

س. محیط كاری اینجانب طوری است كه ذرات گرد و غبار در فضای كارگاه پراكنده می‌باشد و دوری از این محیط ممكن نیست. در ضمن حتی الامكان هم از وسایل جلوگیری‌كننده، مانند ماسك و غیره استفاده می‌گردد ولی باز هم گرد و غبار وارد فضای حلق می‌گردد. حكم روزه در این فضا چیست؟
ج. چنانچه گرد و غبار وارد حلق شود، روزه اشكال دارد. والله العالم

 

  • روزه زن باردار

س. آیا برای خانم باردار 5 ماهه، روزه واجب است؟‌
ج. اشخاص مختلفند؛ بطور كلی اگر به تجربه یا از قول طبیب حاذق، خوف ضرر برای خود زن یا بچه حاصل شود روزه نگیرد. والله العالم

 

  • غلط‌ خواندن قرآن

س. اگر در ماه‌ مبارك‌ رمضان‌، قرآن‌ را به طرز غلطی‌ بخوانیم‌، آیا ضرری‌ متوجه‌ روزه‌ می‌شود؟(عدم‌ تلفظ‌ صحیح‌ كلمات‌)
ج. اگر عمداً آیات‌ را غلط‌ نخوانید، اشكال‌ ندارد. والله العالم

 

  • نسبت‌دادن روایت از معصومی به معصوم دیگر

س. اگر كلام یكى از معصومین را اشتباه به دیگرى نسبت دهیم، مثلاً به جاى اینكه بگوئیم رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمودند، بگوئیم: امیرالمؤمنین علیه السلام چنین فرموده‌اند. آیا باعث باطل‌شدن روزه می‌شود؟
اگر عمداً این كار را انجام دهد، حكمش چیست؟
ج. در صورت اشتباه، اشكال ندارد، ولى اگر عمداً و با توجّه باشد، چون انتساب بمعنى این است كه آن حضرت خصوص این كلام را فرموده با اینكه می‌داند نفرموده، نسبت دروغ است و روزه را باطل می‌كند و قضا و كفّاره دارد. والله العالم

 

  • مسافرت در ماه رمضان

س. آیا انسان مى‌تواند در ماه مبارك رمضان براى فرار از روزه عمداً مسافرت كند؟
ج. اشكال ندارد، ولى مكروه است. والله العالم

 

  • تبعیت زن از شوهر در وطن

س. زنى كه ازدواج مى‌كند و از وطن اصلى خود به شهر دیگرى مى‌رود و در عرض سال چند مرتبه براى دیدن ارحام به وطن اصلی‌اش باز مى‌گردد، نماز و روزه او چه حكمى دارد؟
ج. در فرض سؤال، كه زن بنا دارد در وطن شوهر همراه با شوهر زندگى كند، اعراض قهرى از وطن خود اوست و در بازگشت به وطن جهت صله ارحام، حكم مسافر را دارد. والله العالم

 

  • افطار در حد ترخص

س. كسى كه در ماه رمضان مسافرت مى‌كند، مى‌تواند در منزل خود افطار نماید یا باید از حد ترخّص بگذرد و سپس افطار نماید؟
ج. تا به حدّ ترخّص نرسیده، نباید افطار كند. والله العالم

 

  • خروج منی بدون قصد

س. اگر روزه‌دار بدون قصد بیرون‌آمدن منی با همسرش شوخی كند بطوری كه بعد از شوخی منی از او خارج شود در صورتی‌كه می‌دانسته منی از او خارج خواهد شد، حكم روزه او چگونه خواهد بود؟
ج. در فرض سؤال كه روزه‌دار می‌دانسته كه اگر با همسر خود بازی كند منی از او خارج می‌شود، در صورت خروج منی، قضاء و كفّاره دارد. والله العالم

 

  • استمنا در حال روزه

س. كسی‌ كه‌ نمی‌دانسته‌ استمناء روزه‌ را باطل‌ می‌كند و حتی‌ یك‌ گناه‌ كبیره‌ است‌، اگر این‌عمل‌ را انجام‌ دهد. آیا روزه‌ او باطل‌ است؟ اگر باطل‌ است،‌ كفّاره‌ دارد یا خیر؟
ج. در فرض‌ سؤال‌، باید قضای‌ روزه‌ را بگیرد، ولی‌ كفّاره‌ ندارد. بلی،‌ اگر جاهل‌ مقصّر باشد، به این‌ معنی‌ كه‌ در موقع‌ ارتكاب‌ عمل‌، احتمال‌ حرمت‌ بدهد و سؤال‌ نكند و یا بداند استمناء حرام‌ و معصیت‌ است‌، هرچند نداند كه ‌روزه‌ را باطل‌ می‌كند و اگر در روز ماه‌ رمضان‌ انجام‌ دهد، كفّاره‌ جمع‌ دارد. والله العالم

 

  • علم به محتلم شدن در صورت خوابیدن

س. شخصی یك ساعت به اذان صبح مانده در ماه رمضان می‌داند كه اگر بخوابد محتلم می‌شود و تا اذان بیدار نمی‌شود. آیا می‌تواند بخوابد یا نه؟ و اگر خوابید و محتلم شد و اذان گفته شد، روزه او صحیح است یا نه؟
ج. در مورد سؤال، اگر شخص مذكور می‌داند كه قبل از اذان صبح محتلم می‌شود، بنابر احتیاط واجب نباید بخوابد. والله العالم

 

  • محتلم شدن در روز ماه رمضان

س. اگر كسی ماه رمضان بعد از اذان صبح در خواب جنب شود، آیا روزه‌اش باطل می‌شود یا نه؟ و اگر باطل نمی‌شود، آیا می‌تواند بعد از اذان ظهر یا اذان مغرب غسل كند یا نه؟‌
ج. روزه‌اش باطل نمی‌شود ولی برای نماز ظهر واجب است غسل نماید.والله العالم

 

  • رسیدن وقت اذان هنگام غسل

س. شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود كه وسط غسل، اذان می‌گویند. آیا روزه او صحیح است و كفّاره دارد یا نه؟
ج. اشكال ندارد و روزه صحیح است. والله العالم

 

  • كفاره تأخیر

س. اگر كسی قضای روزهای ماه رمضان سال قبل را تا ماه مبارك رمضان سال بعد نگیرد، حكمش چیست؟
ج. در فرض سؤال، باید علاوه بر قضاء روزه‌ها برای هر روز یك مد(750گرم) گندم یا جو یا آرد بعنوان كفاره به فقیر غیر سید بدهد و دادن پولش كافی نیست. باید خود جنس باشد و می توان همه را به یك فقیر داد. والله العالم

 

  • دادن پول كفاره به فقیر

س. آیا می‌توان‌ پول‌ كفّاره‌ را به‌ فقیر داد و به‌ او گفت: طعامی‌ كه‌ روزانه‌ می‌خوری‌ قصد كفّاره‌ كن؛‌ یا لازم‌ است‌ فقیر از همین‌ پول‌ طعام‌ بگیرد؟
ج. در فرض‌ سؤال‌، فقیر باید با همین‌ پول‌، برای‌ دهنده‌ آن‌ طعام‌ بخرد و به‌ وكالت‌ از طرف‌ او طعام‌ را به‌ عنوان‌ كفّاره‌ بردارد.والله العالم

 

  • زكات فطره‌ی سرباز

س. حكم كسانی كه سرباز هستند و شب عید فطر در آنجا هستند، فطریه، آیا بر پدر آنها واجب است یا خودشان یا مثلاً سپاه یا ارتش یا نیروی انتظامی؟
ج. در فرض سؤال با تمكّن مالی فطره را باید خودشان بپردازند. والله العالم

 

  • فطره‌دادن میهمان و اسقاط ذمه میزبان

س. اگر میهمان با اجازه صاحب خانه، فطره‌ی خودش را بدهد، آیا از عهده صاحب خانه ساقط می‌شود؟
ج. ساقط نمی‌شود. والله العالم

 

  • دادن زكات فطره به واجب النفقة

س. آیا می‌شود زكات فطره را به افرادی، مانند فرزند، زن، پدر یا مادر (اگر مستحقّ باشند) داد یا نه؟
ج. زكات فطره را نمی‌توان به واجب النفقه داد. والله العالم

 

  • پرداخت زكات فطره به مؤسسات

س. پرداخت زكات فطره به كمیته امداد، سازمان بهزیستی و بعض مؤسسات خیریه چه صورتی دارد؟
ج. بنظر اینجانب، زكات فطره بنابراحتیاط واجب باید به فقرای شیعه اثنی عشری برسد و مكلّف باید آنچه را تحت عنوان زكات فطره به اینگونه سازمان‌ها و مؤسسات می‌دهد یقین كند كه بدون كم و زیاد در مورد مصرف، (فقیر شیعه اثنی عشری) صرف شده و الا ذمّه‌اش برئ نمی‌شود. پس برای هر كس این یقین حاصل شود، اشكال ندارد، مثلاً كسی كه زكات فطره می‌دهد و سید نیست باید یقین كند كه به مصرف فقیر غیر سید رسیده، نه سید و نه مدرسه و مسجد و حسینیه. والله العالم

 

  • زكات فطره بچه در شكم مادر

س. بچه‌ای كه در شكم مادر است، آیا فطریه‌اش واجب است یا نه؟
ج. واجب نیست. والله العالم

 

 

 

 

پنجشنبه / 24 فروردين / 1402