صلح امام حسن(علیه‌السلام) وقتی انجام گرفت كه سپاه معاویه در همكاری و یاری او اتّفاق و اتّحاد داشتند؛ درحالی‌كه لشكر امام(علیه‌السلام) به‌واسطة فتنه‌های بزرگی كه علل آن تغییر مسیر خلافت پس از رحلت رسول خدا(ص) از مسیر واقعی و شرعی بود، گرفتار ضعف و سستی و نفاق و اختلاف و تفرقه گردید و به واسطه حوادثی مانند فتنة طلحه و زبیر و عایشه (جنگ جمل) و فتنه معاویه (جنگ صفّین) و فتنه خوارج (جنگ نهروان) و شهادت بسیاری از اعلام و رجالِ اسلام و صحابه و شیعیان و دوستان واقعی اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و نفوذ منافقین و وضع و موقف اهل‌حق، بسیار حسّاس و خطرناك شده بود؛ و مؤثّرترین ضربه‌ای كه به روحیه لشكر امام(علیه‌السلام) خورد، شهادت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) بود.
علاوه‌براین جنگ‌هایی كه می‌كردند، سود مادّی و غنیمت نمی‌بردند و معلوم است در چنین وضعی، پیروزی بر لشكر معاویه كه روحیه‌اش با پول و رشوه، قوی و دلگرم بود، بسیار بعید و بلكه محال بود؛ و درنهایت، نتیجه‌ای جز كشته شدن بقیّة اصحاب واقعی امام(علیه‌السلام) و ضعف اهل‌حق نداشت.[1]