بسم الله الرحمن الرحيم
اين شرح بينهايت كز وصف يار گفتند
حرفی است از هزاران كاندر عبارت آمد
و
کتاب فضل تو را آب بحر کافي نيست که تر کنند سر انگشت و صفحه بشمارند
عظيمي که تمام نواحي وجودش عظمت و آيت قدرت بي انتهاي خداوند متعال و جمع همه عظمت‌ها بود.
کَانَ عَظيماً في إِيمانِهِ، عَظيماً في عِلْمِهِ، وَعَظيماً في بَصيرَتِهِ، عَظيماً في زُهْدِهِ وَتَقْواهُ، عَظيماً في بُطُولَاتِهِ
وَتَضْحِياتِهِ، عَظيماً في نُصْرَةِ الْحَقِّ وَإِقامَةِ الْعَدْلِ، عَظيماً في إِعْلاءِ کَلِمَةِ اللهِ، عَظيماً في رَحْمَتِهِ لِلاَْيتَامِ وَالْأَرامِلِ وَالْمَساکينَ،
عَظيماً في مُوَاساتِهِ لِلْفُقَراءِ، وَفي خَوْفِهِ مِنَ اللهِ تَعالَى،
عَظيماً في فَصاحَتِهِ وَبَلاغَتِهِ، عَظيماً في مَأْکَلِهِ وَمَشْرَبِهِ وَمَلْبَسِهِ،
عَظيماً في کُلِّ أَحْوالِهِ وَأَفْعالِهِ، فَتَعالَى الله الْعَلِيُّ الْعَظيمُ خَالِقُ هَذا الإِنْسانِ وَمُوَدِّعُ هَذِهِ الْعَظَماتِ فيهِ، فَتَعالَى اللهُ خالِقُ هذَا الْکَوْنِ الْمُتَصاغِرِ لِعَظَمَتِهِ وَالْمُتَذَلِّلِ لِجَلَالِهِ وَجَبَرُوتِهِ وَسُلْطانِهِ وَالْخائِفِ مِنْ کِبْرِيائِهِ، صَاحِبِ هذِهِ الْعَظَماتِ وَالْمُعْتَرِفِ عِنْدَهُ بِعَجْزِهِ وَفَقْرِهِ إِلَيهِ،
فَهُوَ الَّذي قالَ:«إِلَهِي كَفَى بِي عِزّاً أَنْ أَكُونَ لَكَ عَبْداً وَكَفَىبِي فَخْراً أَنْ تَكُونَ لِي رَبّاً».
فَهُوَ الْمَمْسُوسُ في ذاتِ اللهِ وَالبَکّاءُ مِنْ خَشْيةِ اللهِ وَالْمُجاهِدُ في سَبيلِ اللهِ هُوَ الصِّراطُ الْمُسْتَقيمُ وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقى وَحَبْلُ اللهِ الْمَتينِ وَميزانُ الأَعْمالِ وَهُوَ قَسيمُ الْجَنَّةِوَالنّارِ وَهُوَ نَفْسُ الرَّسُولِ وَزَوْجُ الْبَتولِ وَسَيْفُ اللهِ الْمَسْلُولِ وَيَدُ اللهِ الباسِطَةُ وَاُذُنُهُ الْواعِية وَعَيْنُهُ النّاظِرَهُ وَحُجَّتُهُ الْبالِغَةُ هُوَ مَوْلانا عَليُّ بْنُ أَبي طالِبٍ (علیه السلام).
«هُوَ الَّذي مِنْ رَسُولِ اللهِ کانَ لَهُ مَقامُ هارونَ مِنْ موسَى بْنِ عِمْرانَ
هُوَ الَّذي کانَ بَيتُ اللهِ مَوْلِدَهُ وَطَهَّر الْبَيْت مِنْ أَرْجَاسِ أَوْثَانِ
لَوْلاهُ لَمْ يجِدُوا کُفْواً لِفاطِمَة لَوْلاهُ لَمْ يفْهَمُوا أَسْرارَ قُرْآنٍ»
بايد بگوييم و اعتراف کنيم که ما را آن شايستگي و صلاحيّت نيست که در اوصاف و کمالات علوي سخن بگوييم و سزاوار اين است که در اين مقام، زمين عجز و مسکنت ببوسيم و از خداوند منّان بخواهيم که ما را در طريق ولايت و ايمان به امامت آن حضرت ثبات قدم و استقامت عطا فرمايد.
«او در ایمانش بزرگ بود و در علم و بصیرتش بزرگ بود، در زهد و پرهیزکاریش بزرگ بود، در شجاعت و فداکاری هایش بزرگ بود و در یاری حق و برپا داشتن عدل و دادگری اش بزرگ بود، در دلسوزی به یتیمان و رحم بر بیوه زنان و بینوایان بزرگ بود، در یاری کردنش برای فقیران و بیچارگان بزرگ بود، در ترس از خدا بزرگ بود، در فصاحت و بلاغتش بزرگ بود، در خوراکش و نوشیدنش و لباس و پوشاکش بزرگ بود، او در همه احوال و کارها بزرگ بود. خدای بزرگ آفریننده این انسان و قراردهنده این همه بزرگی‌ها در او چقدر بزرگ است؛ بزرگ و بلندمرتبه است خدایی که آفریننده [ این وجودی است که در برابر عظمت او اظهار کوچکی ودر مقابل جلال و جبروت او اظهار خواری و ناچیزی می‌کند، صاحب این همه بزرگی‌ها از مقام کبریا و عظمت او می‌ترسد و در پیشگاه او به ناتوانی و عجز خود و نیازمندی خود اعتراف می‌کند. او است که می‌گوید: «خدایا این عزت مرا بس که بنده تو باشم و این افتخار مرا بس که تو پروردگار من باشی».
«آری او مبهوت و واله در ذات خدا و گریان از ترس او و جهادگر در راه خدا است، او راه راست و دستگیره مورد اطمینان و ریسمان محکم خدا است؛ و او ترازوی اعمال و تقسیم کننده بهشت و آتش (جهنم) است؛ و او جان پیغمبر و همسر بتول (حضرت فاطمه (علیها السلام) ) و شمشیر آهیخته خدا و دست گسترده او و گوش شنوا و حفظ کننده و چشم نگاه کننده و حجت رسای خدا است؛ او مولای ما امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیهما السلام) است».
«او کسی است که جایگاه او نسبت به پیغمبر خدا همانند جایگاه هارون نسبت به موسی بن عمران است؛ او کسی است که خانه خدا زادگاه او بود و خانه خدا را از لوث وجود بت‌ها پاک کرد. اگر او نبود برای فاطمه کفو و همتا پیدا نمی کردند؛ اگر او نبود اسرار قرآن را نمی فهمیدند».
از شخصيت عظيم اميرالمؤمنين علي عليه السلام كه بعد از رسول خدا صلّيالله عليه و آله و سلّم اشرف كلمات الهيّه، اكبر آيات ربّانيه، ادلّ دلايل جامعه، اتمّ براهين ساطعه، وسايل كافيه و مظهر العجايب و معدن الغرايب است و مالك كلّ عظمت‌هاي انسان مافوق و برتر و خليفة الله بر حق است و دوستي او، عنوان صحيفه مؤمن و علامت طهارت مولد است، اگر انسان، همه زبانهاي گويا را در دهان داشته باشد و با هر كدام از آنها جاودانه مدح و ثنا بگويد، از حرف نخستين مدح او، بيشتر نخواهد گفت.
در آن ميداني كه پيامبر اعظم، عقل كل، خاتم رسل و هادي سبل صلّيالله عليه و آله و سلّم، بر حسب احاديث معتبر و مشهور بينالمسلمين، از آن حضرت، آن همه تمجيدات و تعريفات رسا و پر از معنا فرموده باشد و او را با حق و با قرآن، و حق و قرآن را با او و لازم الإتصال و غير قابل افتراق دانسته باشد، و گاه فرموده باشد:
"وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَوْ لَا أَنْ تَقُولَ طَوَائِفُ مِنْ أُمَّتِي فِيكَ مَا قَالَتِ النَّصَارَى فِي ابْنِ مَرْيَمَ لَقُلْتُ الْيَوْمَ فِيكَ مَقَالًا لَا تَمُرُّ بِمَلَإٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ إِلَّا أَخَذُوا التُّرَابَ مِنْ تَحْتِ قَدَمَيْكَ لِلْبَرَكَةِ؛
قسم به آن‌كه جانم در دست اوست اگر نمي‌گفتند گروه‌هايي از امّتم آنچه كه نصاري در عيسي بن مريم مي‌گفتند به تحقيق چيزهايي درباره تو (علي عليه السلام) مي‌گفتم كه هيچ گروهي از مسلمانان بر تو نمي‌گذشتند مگر اين‌كه خاك پاي تو را براي تبرّك برمي‌داشتند."
و گاهي با زبان معجزْ بيان و حقيقت‌ترجمان، فرموده باشد: "لَوْ أَنَّ الْبَحْرَ مِدَادٌ وَ الْغِيَاضَ أَقْلَامٌ وَ الْإِنْسَ كُتَّابٌ وَ الْجِنَّ حُسَّابٌ مَا أَحْصَوْا فَضَائِلَكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ؛ اي علي! اگر درياها مركب و درخت‌ها قلم و انسان‌ها نويسنده و جنّيان حسابگر شوند، فضائل تو را نمي‌توانند بشمارند."
▫️يا ارزش يكي از ميدان‌هاي جهاد آن مجاهد في سبيلالله را در راه اعلاي كلمة الله و دفاع از حق، افضل از عبادت جنّ و انس و يا تمام امّت معرفي كرده باشد، ديگران در مدح و ثناء آن حضرت چه ميتوانند بگويند؟! همه در برابر آفتاب جهان‌تاب محمدي و درياي بيكران علم احمدي صلواتالله عليه و آله، چون ذرّه و قطره، بلكه از آن هم كمترند.
حقيقت اين است كه با جملهها و كلماتي كه حروف آنها از بيست و نه حرف بيشتر نيست، نميتوان از بزرگ بنده خاص و مخلص خدا، كه در آيات بسياري از قرآن، خداوند متعال، خود او را وصف و مدح فرموده است، توصيف و ستايش كرد.
مدايح شايستهاي كه از آن امام عظيم، رهبر موحّدان، پيشواي مجاهدان، سرور زهّاد و دادگران و اميرمؤمنان شده، هر چه رسا و شيوا بوده، به ناحيه‌اي از نواحي عظمت آن حضرت اشارت دارد.
آن كه با اين جمله‌ي كوتاه "إحتياجُ الكُلِّ إلَيْهِ وَ إسْتِغْنائُه عَنِ الكُلِّ دَليلٌ عَلى أنَّه إمَامُ الكُلِّ؛ احتياج همه به او و بي‌نيازي او از همه دليل بر اين است كه او امام همگان است."
او را ستود و آن كه در وصف كلامش ميگفت: "كلامُهُ دُونَ كَلامِ الخَالِقِ وَ فَوْقَ كَلامِ الْمَخْلُوقينَ؛ كلام او پايين‌تر از كلام خالق و بالاتر از كلام بندگان است."
همه و هر يك به منقبتي از مناقب آن حضرت اشارتي كردهاند.
با اين همه كه علما و حكما، چهارده قرن است از فضايل او گفتهاند، تا علم، فضيلت، زهد، عدل و كمالات انساني مورد ستايش است، آيندگان او را ستايش خواهند كرد.
و با اين قصايد و اشعار بيشمار و هزارها كتاب و مقاله كه پيرامون شرح شخصيت اين انسان أكمل و والا نوشتهاند و همه داد سخن را دادهاند، باز هم همانند روزهاي نخست براي گويندگان و انديشمندان، مجال سخن باز و بلكه بازتر شده است.
همان‌طور كه در احاديث شريفه بيان شده است، علي عليهالسّلام معجزه‌اي است كه خداوند به رسول گرامي‌اش خاتم الانبياء صلّي الله عليه و آله و سلّم عطا فرمود؛ معجزه‌اي كه از همه معجزات انبياي گذشته، بزرگتر و حيرت‌انگيزتر است؛ و بجاست كه بگوييم اين سخن حضرت صادق عليهالسّلام را :
"الصُّورَةُ الإنْسَانِيَّةُ هِيَ أكْبَرُ حُجَجِ اللهِ عَلى خَلْقِهِ وَ هِيَ الكِتابُ الَّذي كَتَبَه بِيَدِهِ وَ هِيَ الهَيْكَلُ الّذي بَناهُ بِحِكْمَتِهِ وَ هِيَ مَجْمُوعُ صُوَرِ العَالَمينَ وَ هِيَ المُخْتَصَرُ مِنَ العُلُومِ في اللَّوحِ الْمَحْفُوظِ"
به واسطه شخصيتي، مثل علي عليهالسّلام بيان واقع و حقيقت ميشود.
