بدیهی است كه هنگامی می‌توان به‌طور تحقیق در اطراف ارزش و هدف و علل قیام و نهضتی اظهار نظر كرد كه شخصیّت رهبر آن قیام را شناخته و از اخلاق و فضایل و علم و معارف و محیط و سوابق زندگی او آگاه باشیم، و اگر پیرامون یك نهضت، پیش از شناختن شخصیّت صاحب آن، نظری بدهیم قابل اعتماد نخواهد بود.
در تمام كتاب‌هایی كه در تاریخ اسلام و فضایل اهل‌بیت^ و احوال صحابه تألیف گردیده، از این واقعه جانسوز یاد شده است و تعداد كتاب‌هایی كه به‌طور مستقلّ در این موضوع نگارش یافته بیشمار است، كه بیشتر این كتاب‌ها به متن حادثه و نقل صورت وقایع پرداختهاند اما راجع به فلسفه آن به‌طور مستقیم وارد نشدهاند.
آنچه بیشتر سبب توجّه گویندگان و نویسندگان به شرح واقعه كربلا شده است، نخست اهمیّت دینی و مذهبی، و دیگر ارزش معنوی و واقعی آن برای انسان‌ها و جامعه بشری است.
درس‌هایی كه این واقعه به انسان‌ها میدهد همه عالی و آموزنده و سودمند بوده، و مكتب آن یك مكتب عمومی و همگانی است كه كلاس‌ها و شعب آن در تمام نقاط و سرزمین‌های آدم‌نشین، شهری و روستایی، چادرنشین و آسمان‌خراش‌گزین را به فضایل انسانی، هدایت میكند. بدیهی است كه چنین
