مسائل متفرقه

مسأله 2145. اگر فروشنده قیمت خرید جنس را به مشتری بگوید، باید تمام چیزهایی را كه به واسطه آن‌ها قیمت مال كم یا زیاد می‎شود بگوید، اگر چه به همان قیمت یا به كمتر از آن بفروشد، مثلاً باید بگوید: كه نقد خریده یا نسیه، و چنان‌چه بعضی از آن خصوصیات را نگوید و بعداً مشتری بفهمد، می‎تواند معامله را به هم بزند.

مسأله 2146. اگر انسان جنسی را به كسی بدهد و قیمت آن را معین كند و بگوید: این

فروش طلا و نقره به طلا و نقره

مسأله 2127. اگر طلا را به طلا یا نقره را به نقره بفروشد، سكه‌دار باشد یا بی‌سكه، در صورتی كه وزن یكی از آن‌ها زیادتر از دیگری باشد، معامله حرام و باطل است.

مسأله 2128. اگر طلا را به نقره یا نقره را به طلا بفروشد، معامله صحیح است، و لازم نیست وزن آن‌ها مساوی باشد.

معامله سلف

مسأله 2118. معامله سلف آن است كه مشتری پول را بدهد كه بعد از مدتی جنس را تحویل بگیرد و اگر بگوید: این پول را می‎دهم كه مثلاً بعد از شش ماه فلان جنس را بگیرم؛ و فروشنده بگوید: قبول كردم، یا فروشنده پول را بگیرد و بگوید: فلان جنس را فروختم كه بعد از شش ماه تحویل بدهم، معامله صحیح است.

نقد و نسیه

مسأله 2112. اگر جنسی را نقد بفروشند، خریدار و فروشنده بعد از معامله می‎توانند جنس و پول را از یكدیگر مطالبه نموده و تحویل بگیرند، و تحویل‌دادن خانه و زمین و مانند این‌ها به این است كه آن را در اختیار خریدار بگذارند كه بتواند در آن تصرف كند، و تحویل‌دادن فرش و لباس و مانند این‌ها به این است كه آن را طوری در اختیار خریدار بگذارند كه اگر بخواهد آن را به جای دیگر ببرد فروشنده جلوگیری نكند.

صیغه خرید و فروش

مسأله 2105. در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربی بخوانند، بلكه اگر فروشنده به فارسی بگوید: این مال را در عوض این پول فروختم؛ و مشتری بگوید: قبول كردم؛ معامله صحیح است، ولی خریدار و فروشنده باید قصد انشاء داشته باشند، یعنی به گفتن این دو جمله مقصودشان خرید و فروش باشد.

مسأله 2106. اگر در موقع معامله صیغه نخوانند، ولی فروشنده در مقابل مالی كه از خریدار می‎گیرد، مال خود را ملك او كند و او بگیرد، معامله صحیح است، و هر دو مالك می‎شوند.

شرایط جنس وعوض آن

مسأله 2098. جنسی كه می‎فروشند و چیزی كه عوض آن می‎گیرند پنج شرط دارد:

اول ـ آن كه مقدار آن با وزن یا پیمانه یا شماره و مانند این‌ها معلوم باشد.

دوم ـ آن كه بتوانند آن را تحویل دهند. بنابراین فروختن اسبی كه فرار كرده صحیح نیست، ولی اگر اسبی را كه فرار كرده با چیزی كه می‎تواند تحویل دهد، مثلاً با یك فرش بفروشد، اگر چه آن اسب پیدا نشود، معامله صحیح است.

معاملات مكروه

مسأله 2062. عمده معاملات مكروه از این قرار است:

اول ـ ملك‌فروشی.

دوم ـ قصابی.

سوم ـ كفن‌فروشی.

چهارم ـ معامله با مردمان پست.

پنجم ـ معامله بین طلوع صبح و اول آفتاب.

ششم ـ آن كه كار خود را خرید و فروش گندم و جو و مانند این‌ها قرار دهد.

هفتم ـ آن كه برای خریدن جنسی كه دیگری می‎خواهد بخرد، داخل معامله او شود.