آنچه بیشتر سبب توجّه گویندگان و نویسندگان به شرح واقعه كربلا شده است، نخست اهمیّت دینی و مذهبی، و دیگر ارزش معنوی و واقعی آن برای انسانها و جامعه بشری است.
درسهایی كه این واقعه به انسانها میدهد همه عالی و آموزنده و سودمند بوده، و مكتب آن یك مكتب عمومی و همگانی است كه كلاسها و شعب آن در تمام نقاط و سرزمینهای آدمنشین، شهری و روستایی، چادرنشین و آسمانخراشگزین را به فضایل انسانی، هدایت میكند. بدیهی است كه چنین
موضوعی هیچگاه كهنه نمیشود، همیشه نو و تازه بوده و مورد علاقه و توجّه همگان است. از جنبه ثواب اخروی نیز برطبق احادیث صحیح و معتبر، سخنرانی و نویسندگی پیرامون آن، اجر بسیار داشته، موجب علوّ درجه و تقرّب به خدا و رسول خدا(ص) است.
علاوه بر اینها، سرگذشت حقیقی كربلا، چون سرگذشت یك نبرد واقعی حقّ با باطل و پیكار با بیدادگری، و مبارزه فضیلت با رذیلت است، طبعاً و بهخودیخود مورد توجّه هر باوجدان و هر شخص عدالتپژوه و آزادیخواه است و احساسات پاك انسانی و بیداری ضمیر و شعور باطنی، هركسی را شیفته و دلباخته قهرمانان حقپرست این حادثه میسازد.
با این ملاحظات است كه هزاران كتاب و صدها هزار شعر، در این موضوع گفته شده و نویسندگان و شعرا حتّی در دورانهای اختناق شدید افكار و تحت فشار سخت عمّال حكومتهای بنیامیّه و بنیعبّاس، و دوران سلطنت «متوكّلها»، و خطر قتل و بر باد رفتن آبرو و عزّت و مصادره اموال و قطع مستمرّی و حقوق و... امامحسین(علیهالسلام) را فراموش نكرده و بعد از این هم تا دنیا، دنیاست این روش ادامه یافته و او را فراموش نخواهند كرد.
موجبات بقا و پایداری این حادثه دلسوز همواره آن را نگاهداری نموده و تا انسانیّت باقی است و بشر، عدالتخواه و فضیلتدوست و دشمن ظلم و ستم و زور و حكومت خودكامگی است، این واقعه زنده است و او را بهسوی زندگی هرچه آزادتر راهنما خواهد بود.
آری! هیچگاه بشر از شنیدن سرگذشت مردان حقپرستی كه در كربلا در راه دفاع از حقّ و مبارزه با باطل فداكارانهترین جهاد را نمودند، سیر نمیشود[1] و
داستان فداكاریهای آن مردان نخبه جهان آفرینش و شهیدان حقیقت و فضیلت، زینتبخش جاودان اوراق تاریخ است، و گوشها از شنیدن و چشمها و زبانها از مطالعه و خواندن آن ملول و خسته نخواهد شد.
نویسندگان آن را از برگزیدهترین موضوع مقالات و كتابها شناخته و همه با عشق و شور فراوان، دوست میدارند همردیف كسانی باشند كه در این موضوع از آنها اثری به یادگار مانده است.
شعرای عرب و عجم اندیشههای تابناك خود را در لباس اشعار نغز و شیوا، و قصاید بلیغ و غرّا درآورده و با حرارت و ذوق سرشار، هركدام به لحنی و زبانی از گوشهای از این صحنه تاریخی و پیكار شگفتانگیز مردان خدا و حقیقت با اهل باطل و ضلالت، سخن گفتهاند.
|
بلبل به غزلخوانی و قمری به ترانه |
و بااینهمه كتابها و اشعار و نثر و نظمی كه در این موضوع نوشته و سروده شده باز هم كتابهایی كه از نو تألیف میشود برای عشّاق فضیلت و حقیقت تازگی دارد و مطالعه آنها با حسن استقبال عموم روبهرو میشود و چون موضوع به مناسبت مقصد و هدفی كه از آن منظور بوده بسیار وسیع و پهناور است، و هر نویسنده نمیتواند تمام این وسعت را دیدگاه بصیرت خود نماید، بیشتر كتابهایی كه در این موضوع نگاشته میشود خالی از فوائد تازه و نكات ارزنده و افكار بكر نیست، و بجا است اگر بگوییم از ناحیه آن حضرت، از هریك از نویسندگان دستگیریهایی شده كه از این خرمن پرفیض محروم نمانده و از این دریای بیكران حقیقت جرعهای بچشند.
باتوجّه به این ملاحظات، نویسندگان، علما و متفكّرین بزرگ، هزاران مقاله و كتاب در این موضوع نوشته و هر نویسندهای كه اندك آشنایی با هدف حسین(علیهالسلام) یافته، مایل است ریزهخوار این سفره پهناور و خوان نعمت حسینی شده، اثری به یادگار گذارده و خود را در شمار شیفتگان حقیقت، و خریداران لطف و عنایت آن یوسف ملك شهادت در آورد.
[1]. مگر كسانی كه از آغاز و انجام این واقعه بیاطّلاع باشند و یا خوی تجاوز به حقوق انسانها و بیدادگری، حجاب وجدان و فطرت آنها شده باشد.