در تمام كتابهایی كه در تاریخ اسلام و فضایل اهلبیت^ و احوال صحابه تألیف گردیده، از این واقعه جانسوز یاد شده است و تعداد كتابهایی كه بهطور مستقلّ در این موضوع نگارش یافته بیشمار است، كه بیشتر این كتابها به متن حادثه و نقل صورت وقایع پرداختهاند اما راجع به فلسفه آن بهطور مستقیم وارد نشدهاند.
در زمان ما بیشتر افكار روی تحلیل حوادث و علل و نتایج وقایع حساب مینمایند، و عظمت حوادث تاریخی را از این راه اندازهگیری میكنند و كتابهایی كه موضوع آن تحلیل حوادث تاریخی باشد برایشان جالبتر و بیشتر مورد توجّه خوانندگان و نسل جوان و روشنفكران واقع میشود.
راجع به شهادت حضرت سیّدالشّهدا(علیهالسلام) هم، كتابهایی كه از فلسفه و اسرار شهادت و علل و عوامل این قیام و تأثیر آن در جوامع اسلامی و تحوّل فكری مسلمین، بحث مینمایند، خواننده بسیار دارند.
زیرا میخواهند بدانند:
چرا امامحسین(علیهالسلام) قیام كرد؟
چرا با یزید از در سازش و آشتی بیرون نیامد؟
چرا از مدینه به مكّه و از مكّه به عراق هجرت نمود؟
این نهضت برای چه مقصود بود، و چه نتایجی داد؟
و اكنون سودی كه ملّت اسلام عموماً و شیعه خصوصاً از برگزاری مراسم سوگواری و یادبود عاشورای حسینی میبرد چیست؟
و دهها و صدها پرسش دیگر كه شیفتگان آستان امامت و ولایت در پی آن هستند.
لذا در قرن معاصر، نویسندگان به نوشتن كتابها و مقالاتی كه پاسخگوی این پرسشها باشد توجّه بیشتری كرده و سعی نمودهاند در این قسمتها هم وارد
تحقیق شده و مردم را به فلسفه این نهضت و شرایط و اوضاع و احوال محیطی كه در آن این قیام و فداكاری بزرگ انجام یافت آگاه سازند.
البتّه اینطور هم نبوده كه قدما و پیشینیان بهكلّی از این موضوع چشم پوشیده و در فلسفه و اسرار شهادت چیزی ننوشته باشند، زیرا نخستین كسی كه مردم را متوجّه به این اسرار و هدفهای عالی نمود شخص سیدالشهدا(علیهالسلام) و اهلبیت آن حضرت و بلكه پیش از ایشان پیغمبر اكرم(ص) و سپس ائمه طاهرین(علیهمالسلام) بودند كه در احادیث و روایات، و حتی درضمن عبارات زیارتها كاملاً این موضوع را تشریح و توضیح دادند، بعداً هم علما و متفكرین شیعه و اهلسنّت، و شعرای بزرگ درضمن اشعار خود مردم را به حقایق آشنا ساختند ولی نوشتن كتاب مستقلّ در این موضوعات آنطور كه امروزه مرسوم است، سابق بر این رایج نبوده است.
ازاینجهت، كتابهایی كه راجع به تحلیل تاریخی حوادث كربلا نوشته شده، نسبت به كتابهایی كه اصل تاریخ آن را نگهداری نمودهاند بسیار كم است درعینحال، اهمیت كتابهایی كه متن حوادث را نگه داشتهاند در نزد ما محفوظ است. زیرا آن كتابها، هم مبدأ و اساس تحقیق و فحص متفكرین و محققین است و هم نقل صورت و ظواهر حوادث كربلا، هرچند در نهایت اختصار و فشرده باشد حاكی از حقیقت مظلومیت امامحسین(علیهالسلام) و نموداری از اسرار و فلسفه شهادت است، و هم برای مؤمنین و كسانی كه میخواهند از ذكر مصیبات و گریه و سوگواری برای آن حضرت به اجر و ثواب و قرب خداوند متعال برسند، همیشه مورد انتفاع و استفاده میباشد. خداوند تبارك و تعالی همه نویسندگان و گویندگان و كسانی را كه به هر نحوی در راه اعلای نام نامی سیدالشهدا(علیهالسلام) در گذشته و آینده توفیق انجام خدمتی یافتهاند، به نیكوترین وجه پاداش عطا فرماید.
این كتاب كه ازنظر خوانندگان ارجمند میگذرد و متضمّن مختصری از فضایل حضرت سیّدالشّهدا(علیهالسلام) و پارهای از علل و نتایج واقعه كربلاست، بضاعت مزجات و ران ملخی است، كه این بنده روسیاه با كمال شرمساری هدیه درگاه سیدة نساءالعالمین فاطمه زهرا÷ و پیشگاه دینپناه نهمین فرزند حسین(علیهالسلام) بقیةالله فی الارضین حضرت قائم آل محمّد(علیهالسلام) نموده، و از كرم عمیم آن مادر و این فرزند عزیز انتظار دارم آن را قبول فرمایند.
امید است كه از بركت توسّل به آستان خاندان عصمت و رسالت در دنیا و آخرت رستگار، و در زمره دوستانشان محسوب باشم.
بِحقَّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِینَ صَلَوَاتُ اللهِ تَعَالَی عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ
كمترین بنده درگاه دوستان اهلبیت نبوّت|
لطفالله صافی گلپایگانی