بسمالله الرحمن الرحیم
دستورهای عملی اسلام، كه وظیفة انسانها را، نسبت به كارهایی كه باید انجام دهند و یا از آنها دوری جویند مشخص میكند، «احكام» نام دارد.
هر كاری كه انسان انجام میدهد، در اسلام دارای حكم خاصّی است، احكامی كه تكلیف ما را نسبت به كارها مشخّص میكند پنج قسم است: واجب، حرام، مستحب، مكروه و مُباح، كه این احكام را، «احكام تكلیفیّه» مینامند.
واجب: كاری است كه انجام آن لازم میباشد و ترك آن عذاب دارد؛ مانند نماز و روزه.
حرام: كاری است كه ترك آن لازم و انجامش عذاب دارد؛ مانند دروغ و ظلم.
مستحب: به كاری گویند كه انجامش نیكو است و ثواب دارد ولی ترك آن عذاب ندارد؛ مانند سلامكردن و صدقهدادن.
مكروه: كاری است كه ترك آن نیكو میباشد و ثواب دارد ولی انجامش عذاب ندارد؛ مانند خوابیدن در مسجد و مدح فروشنده از كالایی كه میفروشد.
مباح: به كاری گویند كه انجام و ترك آن مساوی است، نه عذابی دارد و نه ثوابی؛ مانند راهرفتن و نشستن.