سه شنبه: 29/اسف/1402 (الثلاثاء: 9/رمضان/1445)

44
نقش تعلیم و تربیت در اصلاح جامعه[1]

بسم الله الرحمن الرحیم

قال الله تعالی:

﴿وَالْبَلَدُ الطَّیبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِی خَبُثَ لَا یَخْرُجُ إِلَّا نَكِداً كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَشْكُرُونَ﴾.[2]

اوّلاً تشکر می‌کنم از اظهار لطف شما عزیزان که بنده را مورد تفقّد خود قرار دادید و به دیدار خودتان نائل فرمودید. امیدوارم در ظلّ توجهات خاصّه حضرت بقیة ‌الله ارواحنا و ارواح العالمین له الفداء موفق به انجام خدمات علمی ‌و دینی و تبلیغی و فرهنگی باشید و موجبات خشنودی خاطر آقا را فراهم کنید.

مسألۀ تعلیم و تربیت در اسلام بسیار مهم است و شغل شما شغل بسیار عظیمی ‌است و موجب تکریم و تعظیم است. اگر جامعه‌ای در این مسأله توفیق پیدا کند در همۀ مسائل دینی و حیات زندگی، اعم از اجتماعی، فردی، سیاسی و حتی اقتصادی موفق می‌شود. اگر اینجا کارها درست انجام شد جاهای دیگر اصلاح می‌شود و یا اقلاً اصلاح‌پذیر خواهد شد.

وضع معلّم و استاد و دانشجو و دانش‌آموز در اصلاح جامعه بسیار تأثیر دارد حتی

 

در حوزه‌های علمیه اگرچه همۀ بزرگان مردان صالح، برجسته و پارسا بوده‌اند ولی مع‌ذلک اخلاقیاتشان، برخوردشان با اشخاص متفاوت است و لذا می‌بینیم روحیات و رفتار و اخلاق کسانی که در حوزۀ هر کدام تربیت شده‌اند. دانش‌آموز و دانشجو باید قدر استاد را بداند و به او احترام بگذارد.

در گذشته اگر کسی در مکتبی پیش استادی درس خوانده بود اگر شصت سال هم می‌گذشت و تا عمر داشت حق تعلیم او را فراموش نمی‌کرد و به او بیشتر از پدرش تعظیم می‌کرد.

کتابی هم شهید نوشته است (منیة المرید فی آداب المفید و المستفید) که وظایف استاد و شاگرد را نوشته است، آدابی که معلّم باید بداند، چگونه تعلیم دهد و آدابی که متعلّم و دانش‌آموز و دانشجو باید بداند.

خداوند به شما در این خدمتی که انجام می‌دهید توفیق دهد خصوصاً که فرمودید دبیر دینی و قرآن هستید.

امروز قرآن مجید در مملکت بسیار رونق پیدا کرده است.

یاد دادن قرآن بسیار ثواب دارد حتی اگر یک سوره را یاد دهد. در روایت داریم شخصی «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیْمِ»‏ را به کسی یاد داد و به این سبب خداوند عذاب را از پدر این شاگرد برطرف کرد. حال خود این معلّم چقدر ثواب می‌برد؟ بسم‌الله گفتن از شعائر اسلام است حالا دوباره گفتن بسم‌الله کم‌رنگ شده است، می‌بینیم بعضی افراد وقتی سخنرانی می‌کنند بسم‌الله نمی‌گویند.

وقتی شاگردان می‌خواهند چیزی بخوانند به آنها بگویید بسم‌الله را فراموش نکنند. ما که به مکتب می‌رفتیم معلّم مواظب بود که اول بسم‌الله بگوییم و بعد درسمان را بخوانیم.

خداوند به شما توفیق دهد من از شما تشکر می‌کنم.

والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته

 


[1]. دیدار جمعی از دبیران شهرستان دلیجان با حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی‌مدظله‌العالی در تاریخ 11 فروردین 1387.

[2]. اعراف، ٥٨. «سرزمین پاک گیاهش به فرمان پروردگار می‌روید، اما سرزمین‌های بدطینت جز گیاه ناچیز و بی‌ارزش از آن نمی‌روید، این‌گونه آیات (خود) را برای آنها که شکرگزارند بیان می‌کنیم».

نويسنده: