مسأله1193. كثیر الشك كسی است كه عرفاً بگویند زیاد شك میكند، و بعید نیست كسی هم كه نتواند سه نماز پشت سر هم بدون شك بخواند، كثیرالشك باشد، كه باید به شك خود اعتنا نكند.
مسأله1194. هر گاه كثیرالشك در به جا آوردن چیزی شك كند، باید بنا بگذارد كه آن را به جا آورده، مگر این كه اگر آن را به جا آورده باشد نمازباطل باشد كه در این صورت، باید بنا بگذارد كه آن را انجام نداده، مثلاً اگر شك كند كه یك ركوع كرده یا بیشتر، چون با زیاد شدن ركوع نماز باطل است، باید بنا بگذارد كه بیشتر از یك ركوع نكرده است.
مسأله1195. كسی كه در یك چیز نماز زیاد شك میكند، چنانچه در چیزهای دیگر نماز شك كند، باید به دستور آن رفتار نماید، مثلاً كسی كه زیاد شك میكند سجده كرده یا نه، اگر در به جا آوردن ركوع شك كند، باید به دستور آن عمل نماید، یعنی اگر ایستاده، ركوع را به جا آورد، و اگر به سجده رفته، اعتنا نكند.
مسأله1196. كسی كه در نماز مخصوصی، مثلاً در نماز ظهر زیاد شك میكند، اگر در نماز دیگری، مثلاً در نماز عصر شك كند، باید به دستور شك رفتار نماید.
مسأله1197. كسی كه وقتی در جای مخصوصی نماز میخواند، زیاد شك میكند، اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شكی برای او پیش آید، باید به دستور شك عمل نماید.
مسأله1198. اگر انسان شك كند كه كثیر الشك شده یا نه، باید به دستور شك عمل نماید، و كثیر الشك تا وقتی یقین نكند كه به حال معمول مردم برگشته، باید به شك خود اعتنا نكند.
مسأله1199. كسی كه زیاد شك میكند، اگر شك كند ركنی را به جا آورده یا نه، و اعتنا نكند، بعد یادش بیاید كه آن را به جا نیاورده، چنانچه مشغول ركن بعد نشده، باید آن را به جا آورد؛ و اگر مشغول ركن بعد شده، نماز باطل است، مثلاً اگر شك كند ركوع كرده یا نه و اعتنا نكند، چنانچه پیش از سجده دوم یادش بیاید كه ركوع نكرده، باید برگردد و ركوع كند و نماز را تمام نماید، و احتیاط مستحب آن است كه نماز را دوباره بخواند، و اگر در سجده دوم یادش بیاید، نمازش باطل است.
مسأله1200. كسی كه زیاد شك میكند، اگر شك كند چیزی را كه ركن نیست به جا آورده یا نه و اعتنا نكند، و بعد یادش بیاید كه آن را به جا نیاورده، چنانچه از محل به جا آوردن آن نگذشته، باید آن را به جا آورد، و اگر از محل آن گذشته، نمازش صحیح است، مثلاً اگر شك كند كه حمد خوانده یا نه و اعتنا نكند، چنانچه در قنوت یادش بیاید كه حمد نخوانده، باید بخواند، و اگر در ركوع یادش بیاید، نماز او صحیح است.