مسأله 2749. دسته دوم از كساني كه به واسطه خويشي ارث ميبرند، جد، يعني پدر بزرگ و جده يعني، مادر بزرگ و برادر و خواهر ميت است، و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث ميبرند.
مسأله 2750. اگر وارث ميت، فقط يك برادر، يا يك خواهر باشد، همه مال به او ميرسد، و اگر چند برادر پدر و مادري، يا چند خواهر پدر و مادري باشد، مال به طور مساوي بين آنان قسمت ميشود، و اگر برادر و خواهر پدر و مادري با هم باشند، هر برادري دو برابر خواهر ميبرد، مثلاً اگر دو برادر و يك خواهر پدر و مادري دارد، مال را پنج قسمت ميكنند، هر يك از برادران دو قسمت، و خواهر يك قسمت آن را ميبرد.
مسأله 2751. اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادري دارد، برادر و خواهر پدري كه از مادر با ميت جدا هستند ارث نميبرند، و اگر برادر و خواهر پدر و مادري ندارد، چنانچه فقط يك خواهر يا يك برادر پدري داشته باشد، همه مال به او ميرسد، و اگر چند برادر يا چند خواهر پدري داشته باشد، مال به طور مساوي بين آنان قسمت ميشود، و اگر هم برادر و هم خواهر پدري داشته باشد، هر برادري دو برابر خواهر ميبرد.
مسأله 2752. اگر وارث ميت فقط يك خواهر، يا يك برادر مادري باشد، همه مال به او ميرسد، و اگر چند برادر مادري، يا چند خواهر مادري، يا چند برادر و خواهر مادري باشند، مال به طور مساوي بين آنان قسمت ميشود.
مسأله 2753. اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادري، و برادر و خواهر پدري، و يك برادر يا يك خواهر مادري داشته باشد، برادر و خواهر پدري ارث نميبرند، و مال را شش قسمت ميكنند، يك قسمت آن را به برادر يا خواهر مادري، و بقيه را به برادر وخواهر پدر و مادري ميدهند، و هر برادر دو برابر خواهر ميبرد.
مسأله 2754. اگر ميت، برادر و خواهر پدر و مادري، و برادر و خواهر پدري و برادر و خواهر مادري داشته باشد، برادر و خواهر پدري ارث نميبرد، و مال را سه قسمت ميكنند؛ يك قسمت آن را برادر و خواهر مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت ميكنند، و بقيه را به برادر و خواهر پدر و مادري ميدهند، و هر برادر دو برابر خواهر ميبرد.
مسأله 2755. اگر وارث ميت، فقط برادر و خواهر پدري، و يك برادر مادري، يا يك خواهر مادري باشد، مال را شش قسمت ميكنند؛ يك قسمت آن را برادر يا خواهر مادري ميبرد، و بقيه را به برادر وخواهر پدري ميدهند، و هر برادر، دو برابر خواهر ميبرد.
مسأله 2756. اگر وارث ميت فقط برادر و خواهر پدري، و چند برادر و خواهر مادري باشد، مال را سه قسمت ميكنند؛ يك قسمت آن را برادر و خواهر مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت ميكنند، و بقيه را به برادر و خواهر پدري ميدهند، و هر برادر دو برابر خواهر ميبرد.
مسأله 2757. اگر وارث ميت، فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصيلي كه گفته ميشود ميبرد، و خواهر و برادر به طوري كه در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را ميبرند، و نيز اگر زني بميرد، و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را ميبرد، و خواهر و برادر به طوري كه در مسائل پيش گفته شد، ارث خود را ميبرند؛ ولي براي آن كه زن يا شوهر ارث ميبرد، از سهم برادر و خواهر مادري چيزي كم نميشود، و از سهم برادر و خواهر پدر و مادري يا پدري كم ميشود، مثلاً اگر وارث ميت، شوهر و برادر و خواهر مادري و برادر و خواهر پدر و مادري او باشد، نصف مال به شوهر ميرسد، و يك قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادري ميدهند، و آنچه ميماند مال برادر و خواهر پدر و مادري است. پس اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر، و دو تومان به برادر و خواهر مادري، و يك تومان به برادر و خواهر پدر و مادري ميدهند.
مسأله 2758. اگر ميت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان ميدهند، و سهم برادرزاده و خواهرزاده مادري به طور مساوي بين آنان قسمت ميشود، و از سهمي كه به برادرزاده و خواهرزاده پدري، يا پدر و مادري ميرسد، هر پسري دو برابر دختر ميبرد.
مسأله 2759. اگر وارث ميت، فقط يك جد يا يك جده است؛ چه پدري باشد يا مادري، همه مال به او ميرسد و با بودن جد ميت، پدر جد او ارث نميبرد.
مسأله 2760. اگر وارث ميت، فقط جد و جدّه پدري باشد، مال سه قسمت ميشود؛ دو قسمت را جد و يك قسمت را جده ميبرد، و اگر جد و جده مادري باشد، مال را به طور مساوي بين خودشان قسمت ميكنند.
مسأله 2761. اگر وارث ميت، فقط يك جد يا جده پدري و يك جد يا جده مادري باشد، مال سه قسمت ميشود؛ دو قسمت را جد يا جدّه پدري، و يك قسمت را جد يا جده مادري ميبرد.
مسأله 2762. اگر وارث ميت، جد و جدّه پدري و جد و جده مادري باشند، مال سه قسمت ميشود؛ يك قسمت آن را جد و جده مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت ميكنند، و دو قسمت آن را به جد و جده پدري ميدهند، و جد دو برابر جده ميبرد.
مسأله 2763. اگر وارث ميت، فقط زن، جد و جده پدري و جده و جده مادري او باشد زن ارث خود را به تفصيلي كه گفته ميشود ميبرد و يك قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادري ميدهند كه به طور مساوي بين خودشان قسمت ميكنند، و بقيه را به جد و جده پدري ميدهند، و جد دو برابر جده ميبرد، و اگر وارث ميت شوهر و جد و جده باشند، شوهر نصف مال را ميبرد، و جد و جده به دستوري كه در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را ميبرند.